Lịch sử của cộng đồng người Việt trên đất nước Việt Nam đã được ghi lại trong sách vở từ thời nhà Văn Lang của các vua Hùng cho đến ngày nay. Theo dòng chảy của lịch sử, cùng với sự hình thành của các tộc người Việt, các họ tộc của người Việt Nam đã xuất hiện từ xa xưa như: họ Đinh, Lê, Lý, Trần, Trịnh, Nguyễn, Hồ, Võ, Trương, Ngô, Phan… Tạo nên cộng đồng hơn 54 dân tộc của người Việt, góp phần vào sự tồn tại của Đại Việt và Việt Nam ngày nay. Họ Lê là một trong những họ phổ biến ở nước ta, chiếm 15% dân số nước ta hiện nay.
Họ Lê – Một Dòng Họ Thuần Việt
Dòng họ Lê Việt Nam đã hình thành từ rất sớm, mang nét đặc thù thuần Việt. Trong suốt 1000 năm bị chế độ phong kiến phương Bắc thống trị, không tìm thấy tên các vị quan Trung Quốc mang họ Lê sang Việt Nam cai trị. Nguồn gốc của họ Lê thời tiền sử qua Lê gia phả ký của Họ Lê – Bối Khê, xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai, TP. Hà Nội. Chùa Bối Khê (thôn Song Khê, xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Nội) là nơi có Lê gia phả ký của giòng họ này, được truyền từ đời này sang đời khác. Cuốn gia phả này được phó bảng Bùi Kỷ và nhà văn kiêm lương y Nguyễn Tử Siêu đánh giá cao.
An Dương Vương – Tổ Họ Lê
Theo sách Lễ hội và Danh nhân Lịch sử Việt Nam của tác giả Hà Hùng Tiến, An Dương Vương là ông Tổ họ Lê. An Dương Vương là người họ Lê, tên Lê Phán. Trong Sự tích văn hóa lịch sử Việt Nam – Thời đại trước Công nguyên của tác giả Vũ Tuấn Doanh, cũng đề cập An Dương Vương là người họ Lê, tên Lê Thục Phán. Các bản phả gốc này hiện nay vẫn còn được lưu giữ tại nhà thờ họ Nguyễn Vân – Vân Nội.
Họ Lê trong Khởi Nghĩa Hai Bà Trưng
Khởi nghĩa Hai Bà Trưng là cuộc khởi nghĩa chống Bắc thuộc đầu tiên trong lịch sử Việt Nam do hai chị em Trưng Trắc và Trưng Nhị lãnh đạo. Trong cuộc khởi nghĩa này, họ Lê cũng tham gia và có các tướng lĩnh như Lê Hoàn, Lê Hiệp, Lê Chân. Cuộc khởi nghĩa này đã đánh đuổi được lực lượng cai trị nhà Đông Hán ra khỏi Giao Chỉ, mang lại độc lập trong 3 năm cho người Việt tại đây.
Họ Lê – Họ Thuần Việt
Trong lịch sử Trung Quốc, rất hiếm có người họ Lê, và trong suốt hơn một ngàn năm Bắc Thuộc không có một viên quan cai trị nào mang họ Lê. Vì vậy, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng họ Lê là một trong những họ đặc trưng của dân tộc Lạc Việt và đã định cư ở đất Thanh Hoá – Ninh Bình từ rất lâu đời đến nay.
Ngày nay, họ Lê chiếm đến 15% dân số Việt Nam và có đến hai lần lập ra triều đại Vương quyền: Tiền Lê và Hậu Lê, tổng cộng 399 năm. Họ Lê cũng có nhiều danh nhân lịch sử, văn hóa, làm dáng xứng tầm người Việt. Nghiên cứu về giòng họ Lê vô cùng thú vị và mang lại niềm tự hào cho những người mang dòng máu họ Lê.
Để khám phá thêm về văn hóa và ngôn ngữ Anh, bạn có thể tham gia bài kiểm tra TOEIC và ngữ pháp Anh miễn phí trên trang web testtoeic.com. Đây là nguồn tài liệu học tập tuyệt vời dành cho những ai muốn nâng cao kỹ năng tiếng Anh của mình.
Ngày cuối năm Tây lịch 31/12/2020
TS.BS Lê Văn Nho